Denemarken schrapt de btw op boeken om lezen aantrekkelijker te maken. Met een belastingdruk van 25 procent kende het land lange tijd een van de hoogste heffingen in Europa. Volgens de Deense minister van Cultuur draagt die hoge belasting bij aan een ‘leescrisis’ en vormt zij een drempel om boeken te kopen. In Nederland geldt voor boeken een btw-tarief van 9 procent. Maar het prijskaartje van boeken wordt door een ander mechanisme beïnvloed: de Wet op de vaste boekenprijs. Deze wet bepaalt dat uitgevers en importeurs de verkoopprijs van nieuwe boeken vaststellen en dat boekhandels daar niet van mogen afwijken. Kortingen zijn beperkt toegestaan.

De vaste boekenprijs werd ingevoerd om de diversiteit van het boekenvak te beschermen. Grote ketens zouden anders vooral bestsellers met hoge kortingen kunnen aanbieden, waardoor kleine boekhandels en uitgevers van minder commerciële titels onder druk komen te staan. De vaste prijs maakt boeken echter ook relatief duur. Een roman kost in Nederland gemiddeld meer dan in Engeland of de Verenigde Staten, waar vrije prijsvorming geldt. De CPNB noemt de Deense maatregel ‘inspirerend’ en hoopt dat ook Den Haag de moed toont om structureel in lezen te investeren. Wij ook. Over het afschaffen van de prijsopdrijvende vaste boekenprijs zullen partijen in het boekenvak minder enthousiast zijn. Of is de bescherming van de vaste en dus hogere boekenprijs ook in het voordeel van de lezer?